Pożary

Pożar jest to niekontrolowany proces palenia się i rozprzestrzeniania ognia w miejscu do tego nie przeznaczonym. Warunkiem zapoczątkowania procesu spalania i jego przebiegu jest trójkąt spalania

Pożary należą do największych zagrożeń zarówno naturalnych jak i cywilizacyjnych

Pożary – przyczyny, zagrożenia, skutki

Pożary są bardzo niebezpieczne dla naszego środowiska oraz bezpośrednio dla naszego zdrowia. Wywołać je może jedna iskra, dlatego ważne jest, aby na każdym kroku być ostrożnym.

Przyczyny pożarów

Pożary, ze wzglądu na ich przyczyny, możemy podzielić na trzy główne grupy:

Pożary wywołane poprzez nieodpowiedzialne użycie ognia otwartego

Z ogniem otwartym mamy do czynienia podczas rozpalania ogniska, zapalania papierosa, świeczki, itd. Najważniejsze jest, aby pamiętać o późniejszym zlikwidowaniu źródła ognia. Papieros nie zgaśnie poprzez zwykłe rzucenie na ziemię, należy go przygnieść podeszwą lub zgnieść jakimkolwiek przedmiotem. Ognisko nie wypali się samo, najlepiej jest zasypać żarzące się niedopałki piaskiem. PO UŻYCIU OTWARTEGO OGNIA, ZAWSZE NALEŻY UPEWNIĆ SIĘ, CZY ŹRÓDŁO JEST ZLIKWIDOWANE!

Pożary wywołane poprzez nieodpowiedzialne obchodzenie się z substancjami łatwopalnymi

Substancje łatwopalne są to wszystkie substancje i preparaty o niskiej temperaturze zapłonu, czyli: każdego rodzaju aerozole, benzyna, niektóre pierwiastki. Takich środków nie powinniśmy używać w pobliżu źródeł ognia, lub w miejscach o wysokiej temperaturze. Środki łatwopalne są za zwyczaj oznaczane piktogramem ostrzegawczym „łatwopalne”:

Pożary wywołane poprzez wadliwe konstrukcje lub nieodpowiednie obsługiwanie urządzeń elektrycznych, wady instalacji elektrycznych

W instalacjach elektrycznych za zwyczaj płynie prąd pod dużym napięciem. Jeśli nastąpi przeciążenie, może dojść do zapłonu. Urządzenia podłączone do instalacji elektrycznej również mogą spowodować zwarcie. Ważne jest, aby przed użyciem nowego urządzenia zapoznać się z jego instrukcją obsługi i dowiedzieć się, jak działa. Pożar instalacji elektrycznej rozprzestrzenia się znacznie szybciej, niż wywołany np. niedopalonym papierosem, dlatego przy korzystaniu z urządzeni podłączonych do prądu musimy wykazać się szczególną ostrożnością i znajomością obsługi sprzętu.

Zagrożenia pożarowe

Wyróżniamy cztery stopnie zagrożeń:

0 – brak zagrożenia
I – zagrożenie małe
II – zagrożenie duże
III – zagrożenie katastrofalne

Zagrożenia pożarowe warunkują: temperatura powietrza, wilgotność podłoża, wilgotność powietrza, prędkość wiatru, rodzaj podłoża, natężenia promieniowania słonecznego, opady. Zagrożenia pożarowe są różne dla różnych obrębów kraju. Tereny objęte zagrożeniem są najczęściej oznaczone znakiem.

Skutki pożarów

Pożary mają bardzo zły wpływ na nasze środowisko. Emitują gazy do atmosfery (podczas pożaru wydzielane są ogromne ilości dwutlenku węgla) i zanieczyszczają powietrze, którym oddychamy. Niszą mienie, lasy, budynki, często w stopniu nieodwracalnym. Ogień wyjaławia ziemię, również zabijając drobne zwierzątka żyjące w glebie. Częste pożary lasów wpływają również na mniejszy procent zalesienia terenów kraju.

Podział pożarów ze względu na materiał

Grupa A

Pierwszą kategorią jest pożar ciał stałych. Stałe materiały palne (na przykład: drewno, papier, węgiel, tkaniny, słoma) mogą pod wpływem ciepła ulegać rozkładowi i wydzielać przy tym gazy palne i pary. Ich obecność powoduje powstanie płomienia i spalanie tych materiałów. Na szybkość palenia się ciał stałych wpływają:

stopień ich rozdrobnienia (stykanie się większej powierzchni z tlenem)
wydzielanie się gazów i par
większe chemiczne pokrewieństwo z tlenem.

Palące się drewno

Grupa B

Drugą kategorią jest pożar cieczy palnych i substancji topiących się pod wpływem ciepła.

Ciecze palne i substancje topiące się pod wpływem ciepła (na przykład: benzyna, nafta i jej pochodne, alkohol, aceton, eter, oleje, lakiery, tłuszcze, parafina, stearyna, pak, naftalen, smoła) ulegają zapaleniu, gdy pod wpływem parowania utworzy się nad górną warstwą cieczy mieszanina par z powietrzem.

Paląca się benzyna

Grupa C

Trzecią grupą są pożary gazów palnych. Spalanie gazów [np. metanu, acetylenu, propanu, wodoru, gazu miejskiego] odbywa się w warstwie stykania się strumienia gazu z powietrzem. Mieszanina gazu palnego z powietrzem lub, w odpowiedniej proporcji w przedziale powyżej dolnej i poniżej górnej granicy wybuchowości, z innymi gazami, zapala się z łatwością od najmniejszego źródła ciepła, nawet od iskry, lub żaru papierosa.

Metan spala się jasnoniebieskim płomieniem

Grupa D

Czwartą grupą są pożary metali (lit, sód, potas, glin i ich stopy), w zależności od składu chemicznego, podczas palenia zużywają tlen z powietrza albo – jako mieszaniny mające w swym składzie utleniacze – spalają się nawet bez dostępu do powietrza.

Grupa F

Ostatnią grupą są pożary tłuszczów i olei w urządzeniach kuchennych. Tłuszcze spożywcze w czasie ich użytkowania (np. smażenie) mają wysoką temperaturę, co utrudnia ich gaszenie, gdy są w większej ilości.

Ochrona przeciwpożarowa:

Ochrona przeciwpożarowa to pojęcie odnoszące się do zapobiegania powstaniu i rozprzestrzenianiu się pożarów, zapewnieniu sił do zwalczania pożarów oraz prowadzeniu działań ratowniczych.

W polskim prawie występuje ustawa o ochronie przeciwpożarowej z dnia 24 sierpnia 1991 r. Opisuje ona nie tylko realizację przedsięwzięć mających na celu ochronę życia, zdrowia, mienia lub środowiska przed pożarem, ale również klęską żywiołową lub innym miejscowym zagrożeniem.

Przy akcji ratowniczej należy pamiętać, że RATOWANIE LUDZI MA PIERWSZEŃSTWO przed gaszeniem pożaru!

Czynności, które należy wykonać, kiedy zobaczymy pożar:

Ocenić sytuację

Wszcząć alarm

Próbować ugasić pożar w zarodku

Zawiadomić Straż Pożarną (tel. 998 lub kom.112)

Ewakuować ludzi, zwierzęta, dobytek

PAMIĘTAJ!

Nawet podczas bardzo małego pożaru trzeba zachować ostrożność, ponieważ sytuacja w każdej chwili może się zmienić.

Jak zapobiec powstaniu pożaru?

Podczas budowy danego obiektu należy przestrzegać przeciwpożarowych wymagań techniczno-budowlanych, instalacyjnych i technologicznych.
Należy wyposażyć obiekt budowlany wymaganymi urządzeniami przeciwpożarowymi, np.: gaśnice.
Osobom przebywającym w obiekcie budowlanym należy zapewnić możliwość ewakuacji.
Ważne jest, aby obiekt budowlany był przygotowany do prowadzenia akcji ratowniczej.
Wcześniej ustalić sposoby postępowania w wypadku powstania pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia
Należy wiedzieć gdzie znajdują się zawory instalacji gazowej, wyłączniki energii elektrycznej oraz bezpieczniki
W trakcie korzystania z dodatkowych źródeł ogrzewania, należy zachować szczególną ostrożność. Pamiętaj ! do ogrzewania pomieszczeń nie wolno używać kuchenki gazowej!
Ważne jest regularne kontrolowanie stanu instalacji gazowej, ponieważ w pewnych stężeniach gaz tworzy z powietrzem mieszaninę wybuchową
Nie należy przechowywać w pomieszczeniach mieszkalnych większych pojemników z substancjami łatwopalnymi, np.: rozpuszczalnikami, benzyną, farbami
Podczas dłuższego pobytu poza obiektem mieszkalnym należy wyłączyć z zasilania wszelkie urządzenia.

http://www.oficynamm.pl/aakt-prawny.php?id=753

http://www.malopolska.uw.gov.pl/default.aspx?page=pozar

Gaśnice oraz sposoby gaszenia pożarów

Zasadnicze znaczenie w walce z pożarem ma rozpoznanie materiału palnego oraz zastosowanie odpowiedniego środka gaśniczego.

Walka z ogniem polega na odcięciu dopływu tlenu. Środkami gaśniczymi używanymi najczęściej są:

woda jest najpopularniejszym środkiem gaśniczym ze względu na swoją dostępność, w wyniku zetknięcia się wody z pożarem wytwarza się para wodna, która pobiera ogromne ilości ciepła. Wodą nie można gasić urządzeń elektrycznych, ciał które w kontakcie z wodą są łatwopalne oraz ciał palących się w wysokiej temperaturze

piasek należy do łatwo dostępnych środków gaśniczych. Zapobiega on rozbryzgom oraz zmniejsza promieniowanie cieplne. Zazwyczaj używany jest do małych zarzewi ognia. Piaskiem nie wolno gasić urządzeń precyzyjnych i płynów łatwopalnych

Gaśnice:

proszkowe – gaszące pożary typu ABC, lecz powodują duże straty mienia
czyste środki gaśnicze - gaszące pożary typu AB, BC oraz BCF, w przeciwieństwie go gaśnic proszkowych nie powodują one uszkodzeń sprzętów oraz nie powodują szoku termicznego urządzeń
śniegowe – gaszą pożary typu BC oraz urządzenia pod napięciem, podczas gaszenia w pomieszczeniach zamkniętych podwyższają stężenia dwutlenku węgla, które powyżej 5 % jest szkodliwe dla człowieka oraz mogą powodować szok termiczny urządzeń i sprzętów
pianowe – gaszą pożary typu AB

dwutlenek węgla – oziębia palące się materiały, gasi pożary typu BC. Dwutlenkiem węgla nie można gasić materiałów wybuchowych.
koc gaśniczy – wykonany jest z włókna szklanego, ma wymiar 3m² i służy do natychmiastowego odcięcia dopływy tlenu oraz do gaszenia małych powierzchni

Zasady gaszenia odzieży palącej się na człowieku:

odsunąć palącego się od ognia
położyć/przewrócić palącego się na ziemię
odciąć dopływ tleny okrywają palącego się mokrym kocem
jeśli się da to zdjąć wierzchnią warstwę odzieży, nie odrywając od ciała przytwierdzonych fragmentów materiału
polać obficie wodą
natychmiast wezwać pomoc

Ewakuacja

Ewakuacja jest to zorganizowane przemieszczenie się ludzi z miejsca zagrożenia do obszaru bezpiecznego. Ewakuacja może być organizowana zarówno na małą jak i ogromną skalę. Począwszy od wyprowadzenia ludzi z budynku zagrożonego pożarem, kończąc na wielkiej akcji jak w przypadku terenów zagrożonych przez nieprzyjaciela podczas działań wojennych, lub obszarów dotkniętych żywiołem.

Są dwa rodzaje ewakuacji:

planowa- jest akcją zaplanowaną i odpowiednio przygotowaną. Każdy ruch jest przemyślany.
doraźna-jest akcją spontaniczną podczas wystąpienia zagrożenia. Organem planującym ewakuację ludności jest Szef Obrony Cywilnej Kraju. Odpowiada on za całokształt spraw związanych z planowaniem, przygotowaniem i kierowaniem procesem ewakuacji ludności.

Strony